3-1- مقدمه
بسیاری از تصمیم گیرندگان با محیط هایی سرشار از استرس، به شدت رقابتی، با گام سریع و انبوه از اطلاعات مواجه هستند. ترکیب اینترنت که دسترسی سریع به منابع را فراهم می سازد و پیشرفت تکنیک های مختلف هوش مصنوعی، امکان حمایت از روند اخذ تصمیم در شرایط پرمخاطره و غیرقطعی را فراهم می سازد. این حمایت ها و کمک ها، دارای پتانسیلی جهت بهبود تصمیم گیری از طریق ارائه ی راه حل هایی که بهتر از راه حل هایی است که بتنهایی توسط انسان گرفته می شود، می باشند. این کمک ها در قالب سیستم هایی در زمینه های گوناگون از تشخیص پزشکی تا کنترل ترافیک تا برنامه های کاربردی مهندسی در دسترس هستند. این سیستم ها به طور کلی سیستم های تصمیم همیار هوشمند نامیده می شوند و با فراهم نمودن امکاناتی از قبیل ارائه ی اطلاعاتی درست بموقع ، پردازش بلادرنگ، پردازش تراکنش های روی خط ، اطلاعات یکپارچه و به طور کلی به روز، سبب توسعه و ارتقاء سیستم های تصمیم همیار قدیمی شده اند [14].
در این فصل، ابتدا در رابطه با ویژگی های یک سیستم تصمیم همیار هوشمند و تفاوت های این سیستم ها با سیستم های تصمیم همیار توضیحاتی ارائه می گردد و در ادامه مولفه های مختلفی که برای این نوع سیستم ها در بررسی های گوناگون در نظر گرفته شده، شرح داده می شود.
ویژگی های سیستم های تصمیم همیار هوشمند
سیستم های تصمیم همیار هوشمند با آمیختن تکنیک هایی برای فراهم ساختن رفتارهای هوشمند و بکارگیری قدرت کامپیوترهای مدرن به منظور حمایت و ارتقاء تصمیم گیری، سیستم های تصمیم همیار را بهبود بخشیده اند [12].
این سیستم ها می توانند به سرعت و با کامیابی به داده و اطلاعات جدید بدون مداخله ی انسان پاسخ داده و به موقعیت های پیچیده و گیج کننده رسیدگی کنند. یادگیری از تجربه ی گذشته، اعمال دانش به منظور درک محیط، شناسایی اهمیت نسبی عناصر مختلف موجود در تصمیم، افزودن دانش افراد خبره در زمینه ی خاص تصمیم از جمله دیگر قابلیت های این نوع سیستم ها می باشد.
تکنیک های هوش مصنوعی به منظور تولید رفتار هوشمندانه در موقعیت های پیچیده ی تصمیم-گیری، مورد نیاز می باشند.
علاوه بر هوشمندانه عمل کردن، یک سیستم تصمیم همیار هوشمند باید قادر باشد که در یک محیط با سایرین ارتباط برقرار کند، اشتباهات را شناسایی و تصحیح نموده و از توانایی های دیگران سود برد. بنابراین “هوشمندی” و تأثیرگذاری می تواند یک ویژگی ضروری برای تمامی عواملی باشد که در یک مسئله به شیوه ایی نسبتاً هماهنگ با یکدیگر کار می کنند. با در ذهن داشتن این پیش زمینه، می توان ویژگی های یک سیستم تصمیم همیار هوشمند را به صورت زیر عنوان نمود:
• همکاری : سیستم بتواند با سایر پایگاه داده ها و نیز با کاربران انسانی (کاربرانی که باید با سیستم کار کنند) بخوبی کار کند و این امکان را برای آنها فراهم سازد که بجای آنکه تنها از یک راه حل بهینه آگاه گردند، به مشاهده و اکتشاف فضای گزینه های ممکن به شیوه ایی مشخص بپردازند.
• تشخیص رویداد و تغییر: سیستم بتواند تغییرات و رویدادهای مهم را شناسایی و به صورت موثری با آنها ارتباط برقرار کند.
• کمک به بازنمایی : سیستم بتواند اطلاعات را به شیوه ایی قانع کننده، آگاهی بخش و انسان گونه ارائه نماید.
• تشخیص خطا و بازیابی: سیستم به بررسی خطاهای منطقی که عموماً، افراد آنها را مرتکب می شوند، بپردازد. همچنین، سیستم، اطلاعاتی از محدودیت های خود داشته باشد و موقعیت هایی را که ممکن است به طور کامل نتواند از عهده ی آنها بر آید، بررسی نماید.
• بدست آوردن اطلاعات از داده: سیستم بتواند با استفاده از تکنیک های الگوریتمیک هوشمند، داده را پردازش و اطلاعات تولید نماید. بدین مفهوم که علاوه بر استخراج اطلاعات از حجم بسیاری از داده، ابزارهایی را برای رسیدگی به مجموعه های کوچکی از داده و یا سایر منابع کوچکی که ممکن است شامل اشتباه و یا خطا باشند، فراهم نماید.
• توانایی پیشگویی: سیستم بتواند تأثیر اقدامات را در کارایی آتی پیش گویی نماید. بدین معنا که علاوه بر پیش بینی حالت محیطی بعدی، تغییر در حالات، که توسط تصمیمات مختلف صورت می گیرد را نیز پیش بینی نماید.