بطور كلي ترافيك موجود در سطح شبكه اي مانند اينترنت را مي توان به چند دسته تقسيم نمود که در ذيل، به دو دستة عمده از اينگونه ترافيکها اشاره می گردد.
دسته اول آن دسته از ترافيكهائي هستند كه به تأخير موجود در سطح شبكه حساس نيستند و هر نرخي كه به آنها تخصيص داده شود از نظر آنها قابل قبول است به اين دسته از ترافيك ها ترافيك الاستيک يا کشسان لقب داده اند.
دسته دوم آن دسته از ترافيك ها هستند كه به تأخير حساس هستند و بايد يك كران پائين در نرخ تخصيص داده شده به آنها رعايت شود و اينگونه ترافيك به ترافيك بلادرنگ موسوم است.
مثالهائي از ترافيك هاي الاستيك عبارتند از سرويس هاي UBR در استاندارد ATM DNS, FTP, HTTP وSMTP. مثالهاي ترافيك بلادرنگ عبارتند از ارسال صدا يا تصوير يا اطلاعات چندرسانه اي، سرويس rt-VBR در استاندارد ATM و کنفرانس ويدئويی در اينترنت.
Shenker در[32] از تابعي بنام تابع سودمندي نام برده است كه در واقع ميزان رضايت يك سرويس را از نرخ اختصاص داده شده به آن بيان مي كند. در تقسيم بندي انجام شده توسط Shenker ، فرم ارائه شده براي يك سرويس الاستيك فرمي است محدب با مشتق دوم منفي مطابق با شكل زير.
شكل3-3: تابع سودمندي براي كاربر الاستيك
در تقسيم بندی Shenker ترافيك هاي بلادرنگ به سه دسته بلادرنگ سخت1 ، تطبيق يابنده به تأخير2 و تطبيق يابنده به نرخ3 تقسيم مي شوند[32].
دسته بلادرنگ سخت شامل آن دسته از سرويس هائي است كه نياز دارند داده هاي خود را در يك محدوده زماني مشخص دريافت كنند. اين سرويس ها در صورت زودتر رسيدن بسته ها با مشكلي مواجه نخواهند شد ولي در صورت به تعويق افتادن دريافت بسته ها شديداً دچار افت عملكرد خواهند شد.
مثالهائي از اين دسته ترافيكي عبارتند از سرويس تلفن و سرويس circuit emulation [32]. در شكل (3-4) نمائي از تابع سودمندي متناظر با اين دسته از ترافيك ها را مشاهده مي كنيد.
شكل3-4: تابع سودمندي كاربر بلادرنگ سخت
در دودسته ديگر از ترافيك هاي بلادرنگ سرويس اين قابليت را دارد كه تاحدي نسبت به تغييرات ايجاد شده در تأخير و نرخ تخصيص داده شده مقاوم باشد. يك نمونه توابع سودمندي متناظر با اين دو حالت در شكل (3-5) آورده شده است[32].
شكل3-5: تابع سودمندي مربوط به كاربرهاي تطبيق يابنده تأخير و نرخ
در ادامه بحث، تمركز ما متوجه ترافيك هاي الاستيك مي باشد و ترافيكهاي بلادرنگ را مورد بررسي قرار نخواهيم داد.
1-Hard real time 2-Delay adaptive