معرفی ده گونه ماهیان کفزی

2-2-1- حسون معمولي(Bloch, 1795) Saurida tumbil

خانواده: كيجار ماهيان
نام فارسي: حسون معمولي
مشخصات:
– بدن كشيده و لوله‌اي شكل.
– چندين رديف دندان در هر دو فك كه حتي هنگام بسته بودن دهان قابل رويت هستند.
– يك تكه كوچك از دندانها روي استخوان تيغه مياني بيني.
– درازترين شعاع باله پشتي 4 برابر آخرين شعاع آن.
– شعاع هاي باله پشتي 12 عدد، طول شعاع هاي باله شكمي تقريبا” و با هم برابر است.
– پشت و پهلوها قهوه‌اي؛ شكم كم رنگتر يا نقره‌اي؛ بخش‌هاي حاشيه‌اي باله‌هاي پشتي، سينه‌اي و مخصوصا” باله دمي تيره رنگ.
– بيشينه درازاي بدن: بیش از 40 سانتي‌متر است.
– حسون (Saurida tumbil) از خانواده كيجار ماهيان با نام فارسي حسون معمـولي، کیجار یا کریشو می‌باشد که طول کلی آن به 40 سانتی‌متر رسیده و در حال حاضر یک گونه با ارزش تجاری در سرتاسر آبهای خلیج‌فارس و دریای عمان محسوب می گردد.

2-2-2- حلوا سفيد (Euphrasen, 1788) Pampus argenteus

خانواده: حلوا سفيد ماهيان
نام فارسي: حلوا سفيد
مشخصات:
– بدن خيلي مرتفع.
– دهان كوچك و تقريباً انتهايي.
– آرواره بالايي غير متحرك، با پوست پوشيده شده و با گونه بهم پيوسته‌اند.
– طول باله‌هاي پشتي و مخرجي تقريبا” برابر بوده و از نقطه مياني بدن و پشت قاعده باله سينه‌اي منشا مي‌گيرند.
– دارای فلس بسيار كوچك و گرد بوده که به آساني جدا مي‌شوند.
– رنگ طرفين بدن سفيد نقره‌اي و پشت آبي تا خاكستري؛ باله‌ها متمايل به زرد با لبه‌هاي تيره. جوانترها نقره‌اي فام.
– بيشينه درازاي بدن: 60 سانتي‌متر.

2-2-3- حلوا سياه (Bloch, 1795) Parastromateus niger

خانواده: گيش ماهيان
نام فارسي: حلوا سياه
مشخصات:
– بدن عميق و فشرده؛ نیمرخ پشتي و شكمي به‌طور مساوي محدب.
– باله پشتي داراي 4 يا 5 خار كوتاه (كه در بالغين در پوست فرو رفته و نامشخص مي‌باشند) سپس با 1 خار و 41 تا 44 شعاع نرم ادامه مي‌يابد.
– نمونه‌هاي بزرگتر از 10 سانتي‌متر (طول چنگالي) فاقد باله شكمي مي‌باشند.
– بخش مستقيم خط جانبي داراي 8 تا 19 فلس ضعيف كه روي ساقه دمي تشكيل يك تيغه را مي‌دهند.
– رنگ بدن در زمان حيات، بالغين یكدست خاكستري ـ نقره‌اي تا قهوه‌اي متمايل به آبي؛ باله‌ها داراي لبه‌هاي سياه، جوان‌ها داراي باله‌هاي شكمي زير گلوئي سياه رنگ و خطوط تيره عمودي در طرفين بدن.
– بيشينه درازي بدن: 55 سانتي‌متر.

2-2-4- سپر ماهيان (Rays)

مشخصات:
– لبه سوراخهاي اسپيراكل (روزن دمه) داراي شاخك‌ها يا برجستگي‌هاي كوتاهي است.
– ارتفاع باله دمي خيلي كوتاه تر از فاصله بين مبدا بالايي باله دمي تا مبدا باله اول پشتي است.
– رنگ سطح پشتي بدن قرمز روشن يا قهوه‌اي، با طرح شبكه‌اي كم‌رنگ.
– بيشينه عرض صفحه بدن: 80 سانتي‌متر؛ درازاي كلي ماهي: 130 سانتي‌متر.

2-2-5- سنگسر معمولي(Cuvier, 1830) Pomadasys kaakan

خانواده: سنگسر ماهيان
نام فارسي: سنگسر معمولي
مشخصات:
– بدن مستطيلي و فشرده.
– درازاي استاندارد 5/2 تا 8/2 برابر ارتفاع بدن.
– زير چانه دارای 2 سوراخ ريز و يك حفره مياني.
– دندانهاي فكي كوچك، نوك دار، در نوارهاي باريك، دندانهاي رديف‌هاي بيروني دراز شده.
– باله پشتي داراي 12 خار و 13 يا 15 شعاع نرم.
– باله مخرجي دارای 3 خار و 7 يا 8 شعاع نرم.
– رنگ بدن خاكستري ـ نقره‌اي، در طرفين بدن ماهي‌هاي جوان 7 تا 11 نوار عرضی ديده مي‌شود كه در نمونــه‌هاي بالغ به لكـه‌هاي زوج تيره از هم گسيختـه تبديل شده كه با افزايش سن كاملاً محو می‌شوند.
– بيشينه درازاي بدن: 80 سانتي‌متر.

2-2-6- شوريده(Schneider, 1801) Otolithes ruber

خانواده: شوريده ماهيان
نام فارسي: شوريده
مشخصات:
– گونه‌اي قلمي است.
– 1 يا 2 جفت دندان نيش قوي در جلوي آرواره بالا.
– 1 جفت دندان نيش در جلوي آرواره پايين.
– خارهاي آبششي روي بخش پاييني كمان اول 8 تا 11 عدد.
– باله پشتي دوم داراي يك خار و 27 تا 30 شعاع نرم.
– رنگ بدن در پشت متمايل به قهوه‌اي؛ شكم و پهلوها نقره‌اي با جلاي طلايي؛ اغلب با نوارهاي اريب تيره در بخش پشتي بدن.
– بيشينه درازاي بدن: 70 سانتي‌متر.
2-2-7- كوسه ماهيان Valenciennes, 1839)) Sharks

مشخصات:
– گونه ای با اندازه كوچك تا متوسط.
– پوزه نسبتا” نوك‌دار، سهمي شكل و دراز.
– دندانهاي بالايي داراي نوكهاي مضرس، باريك، مايل يا نيمه مايل و نوكچه‌هاي قوي.
– باله پشتي دوم كوتاه.
– يك برجستگي پوستي بين قاعده باله‌هاي پشتي موجود است.
– رنگ بدن در بالا خاكستري يا خاكستري ـ قهوه‌اي، شكم سفيد؛ نوك باله سينه‌اي، دومين باله پشتي و نوك بخش پاييني باله دمي سياه رنگ.
– بيشينه درازاي بدن: 160 سانتي‌متر.

2-2-8- گربه ماهي بزرگ (Ruppel, 1837) Arius thalassinus

خانواده: گربه ماهيان دريايي
نام فارسي: گربه ماهي بزرگ
مشخصات:
– بدن كشيده.
– شكل پوزه؛ در نرها نوك تيز و آرواره پايين كوتاه تر از آرواره بالا؛ در ماده‌ها گرد، ‌آرواره‌هاي بالا و پايين تقريباً مساوي.
– دندانهاي كامي پرز مانند و بر روي سه قطعه كه مجموعاً يك سه گوش را در هر طرف تشكيل مي‌دهند مجتمع هستند، قطعه عقبي درازتر.
– يك خار قوي در ابتداي باله‌هاي سينه‌اي و اولين باله پشتي.
– تعداد كل شعاع‌هاي باله مخرجي 15 تا 18 عدد.
– رنگ بدن در نرها در قسمت پشت قهوه‌اي (قرمز) تيره تا خاكستري متمايل به آبي كه در قسمت شكمي شامل رنگدانه‌هاي متراكم است؛ ماده‌ها به‌طور يكدست خاكستري يا تيره هستند.
– بيشينه درازي بدن: 185 سانتي‌متر.

2-2-9- گوازيم دم رشته‌اي (Bloch, 1791) Nemipterus japonicus

خانواده: گوازیم ماهيان
نام فارسي: گوازيم دم رشته‌اي
مشخصات:
– بدن به‌طور متوسط مرتفع.
– – باله پشتي داراي 10 خار و 9 شعاع نرم، بين بخش‌هاي خاردار و نرم (اشعه‌اي) باله پشتي فرو رفتگي وجود ندارد.
– لبه بالايي باله دمي طويل شده و به صورت يك رشته درآمده است.
– يك لكه زين مانند متمايل به قهوه‌اي روي سر؛ يك خال نارنجي ـ قرمز روشن نزديك مبدا خط جانبي؛ باله پشتي در حاشيه زرد رنگ بوده و در طول قاعده داراي يك نوار زرد رنگ پهن مي‌باشد.
– بيشينه درازاي بدن: 30 سانتي‌متر.

2-2-10- يال اسبي سربزرگ (Linnaeus, 1758) Trichiurus lepturus

خانواده: يال اسبي ماهيان
نام فارسي: يال اسبي سر بزرگ
مشخصات:
– بدن نوار مانند و فاقد فلس.
– چشم بزرگ بوده و قطر آن 5 تا 7 بار در طول سر مي‌گنجد.
– باله‌هاي شكمي و دمي موجود نيستند.
– اولين خار مخرجي كوچك و كوتاه‌تر از قطر مردمك مي‌باشد.
– حاشيه پايين ـ عقب پوشش آبشش‌ها مقعر است.
– نمونه‌هاي تازه، آبي استيل با انعكاس نقره‌اي؛ مدتي پس از مرگ، خاكستري مايل به نقره‌اي مي‌شوند.
– بيشينه درازاي بدن: 120 سانتي‌متر