1-1- رديابي چهره و اجزاي آن
تقريبا در تمام سيستمهاي نظارت چهره راننده، پس از آشکارسازي چهره رديابي آن انجام ميگيرد. رديابي چهره به جاي آشکارسازي آن در فريمهاي متوالي باعث کاهش حجم محاسبات و در نتيجه افزايش سرعت سيستم خواهد شد. به همين دليل معمولا پس از آشکارسازي اوليه چهره، در فريمهاي بعد عمليات رديابي[1] چهره انجام ميگيرد. رديابي با فرض محدود بودن جابجايي چهره در دو فريم متوالي، به جاي تمام تصوير تنها بخش محدودي از آن را جستجو ميکند. تقريبا در تمام روشهاي رديابي، محدوديتهايي براي رديابي شي هدف فرض ميشود تا رديابي با دقت و سرعت بيشتري انجام شود. يکي از معمولترين محدوديتهاي اعمال شده، ثابت بودن سرعت حرکت جسم يا مفروض بودن شکل هندسي[2] يا ظاهري[3] شي هدف است [53, 54].
رديابي شامل دو مرحله اصلي است: تخمين حرکت[4] و تطابق[5]. دو روش عمده که معمولا در تخمين حرکت مورد استفاده قرار ميگيرد عبارتند از پنجره جستجو[6] و فيلترهاي تطبيقي[7]. در مرحله تطابق نيز معمولا از سه معيار ضريب همبستگي[8]، مجموع قدرمطلق تفاضل[9] (SAD) و مجموع مربعات تفاضل[10] (SSD) استفاده ميشود.
1-1-1- تخمين حرکت
مرحله تخمين حرکت اولين گام براي رديابي يک شي متحرک ميباشد و عبارتست از تخمين موقعيت فعلي شي متحرک بر اساس موقعيت آن در فريمهاي قبلي. سادهترين روش براي تخمين حرکت، تعريف يک پنجره جستجو در اطراف موقعيت قبلي شي هدف است. در اين روش فقط از مکان شي متحرک در فريم قبل براي تخمين مکان فعلي آن استفاده ميگردد. هر چه اندازه پنجره بزرگتر باشد، دقت تخمين بيشتر خواهد شد. اما افزايش اندازه پنجره باعث افزايش حجم محاسبات در مرحله تطابق شده و سرعت رديابي را ميکاهد [53]. انواع پنجره جستجو و ارزيابي آنها در [55] ارائه شده است. روش پنجره جستجو در [24, 28, 30, 56] براي رديابي استفاده شده است.
يکي ديگر از روشهاي تخمين حرکت، استفاده از فيلترهاي تطبيقي است. از مهمترين انواع فيلترهاي تطبيقي ميتوان به فيلتر کالمن[11] (KF)، فيلتر کالمن توسعهيافته[12] (EKF)، فيلتر کالمن غيرمعطر[13] (UKF) و فيلتر ذرات[14] (PF) اشاره کرد. درميان اين فيلترها، فيلتر ذرات با قابليت رديابي چند شي متحرک در مدل غيرخطي بهترين کارايي را دارد، اما حجم محاسبات آن زياد است [57]. در سيستمهاي نظارت چهره راننده بيشتر از فيلتر کالمن [6, 21-23, 44, 49] و فيلتر کالمن غيرمعطر [34, 35] براي رديابي چهره و اجزاي آن استفاده شده است.
1-1-2- تطابق
مهمترين روشهاي مورد استفاده براي محاسبه تطابق، ضريب همبستگي، مجموع قدرمطلق تفاضل (SAD) و مجموع مربعات تفاضل (SSD) است. ضريب همبستگي بين قالب T و پنجره W با فرض اين که هر کدام شامل N پيکسل باشند، از رابطه (5) محاسبه ميشود. به ضريب همبستگي مقدار همبستگي متقابل[15] نيز گفته ميشود. اين مقدار همواره در بازه [-1,1] قرار دارد.
محاسبه ضريب همبستگي پيچيدگي محاسباتي زيادي دارد، به همين دليل برخي اوقات براي کاهش حجم محاسبات، از مجموع قدرمطلق تفاضل (SAD) (رابطه (6)) استفاده ميشود. در واقع SAD فاصله بين قالب و پنجرهاي از تصوير را محاسبه ميکند. هرچه مقدار SAD کمتر و نزديک به صفر باشد، شباهت آن قسمت از تصوير به قالب بيشتر است.
استفاده از مجموع مربعات تفاضل (SSD) نيز براي محاسبه ميزان شباهت قالب و پنجره جستجو رايج است. دقت روش SSD براي محاسبه ميزان تطابق بيشتر از روش SAD ميباشد. مقدار SSD از رابطه (7) قابل محاسبه است.
[1] Tracking
[2] Geometric Shape
[3] Appearance
[4] Motion Estimation
[5] Matching
[6] Search Window
[7] Adaptive Filter
[8] Correlation
[9] Sum of Absolute Difference (SAD)
[10] Sum of Squared Difference (SSD)
[11] Kalman Filter (KF)
[12] Extended Kalman Filter (EKF)
[13] Unscented Kalman Filter (UKF)
[14] Particle Filter (PF)
[15] Cross-Correlation