رفع ناسازگاری با استفاده از مدل گراف

این مدل [7]، یک روش ساده ولی منعطف است که برای بررسی ناسازگاری­ هایی که در آنها دو و یا تعداد بیشتری تصمیم گیرنده در رابطه با یک موضوع، اختلاف دارند، طراحی شده است [8]. محدوده­ ی وسیعی از موقعیت­های تصمیم­ گیری در زمینه­های مختلف مانند اختلاف در مدیریت محیط، مدیریت نیروی انسانی، استراتژی­های نظامی و فعالیت­های محافظ صلح، با این مدل تحلیل شده­ اند [9]. این راهکار به تصمیم گیرندگان یا طرفین درگیر کمک می­کند که درک بهتری از موقعیت جاری و همچنین راه­ حل ­های بالقوه برای رفع ناسازگاری به دست آورند. این مدل، از منطق ریاضی و تئوری مجموعه ­ها برای شرح موقعیت­ های ناسازگار، به صورت یک فرم گرافیکی، استفاده می­نماید.

یک مدل گراف شامل چهار مولفه­ ی اصلی است:

1. یک مجموعه از تصمیم گیرندگان     .
2. یک مجموعه از حالت­های ممکن ، هر حالت نشان­دهنده­ی یک سناریوی قابل تشخیص یا وضعیت ناسازگاری است و به صورت یک راس، در گراف هر تصمیم گیرنده در نظر گرفته می­شود.
3. لیست­های قابل دسترسی  . برای هر حالت     و هر تصمیم گیرنده

،  مجموعه­ی حالاتی است که    می­تواند در یک گام با شروع از    به آن برسد.

1. اولویت­های نسبی هر تصمیم گیرنده رویS .

 

یکی از حالات، حالت اولیه است. اگر   بتواند موجب یک انتقال از حالت    به حالت    گردد،     یک کمان در گراف   خواهد بود. بنابراین کمان­های   به صورت  می­باشند. باید توجه داشت که مجموعه­ی S برای تمامی گراف­های تصمیم­گیرندگان مشترک است. گراف  به صورت    نشان داده می­شود. مولفه­ی دیگر یک مدل گراف، اولویت­های نسبی در بین حالات برای هر تصمیم­گیرنده است. اولویت در بین حالات، با رتبه­بندی آنها بیان می­گردد. گراف یکپارچه­ی یک مدل ، می­باشد. هر کمان با نام تصمیم­گیرنده­ایی که آن را کنترل می­کند، برچسب گذاری شده است. با تحلیل مدل گراف، حالاتی که مقداری درجه­ی پایداری برای هر تصمیم­گیرنده دارند، شناسایی می­شوند، این حالات به صورت راه­حل­های محتمل، برای ناسازگاری روی­داده، تفسیر می­گردند [10].

یک حالت زمانی برای یک تصمیم­گیرنده پایدار است که او ترجیح دهد به جای منحرف شدن از آن، در آن حالت باقی بماند و در یک مدل گراف، یک حالت، حالت سکون[1] نامیده می­شود اگر برای تمامی تصمیم­گیرندگان پایدار باشد و به صورت نمایش یک راه­حل ممکن برای ناسازگاری درنظر گرفته می­شود. از آنجا که ممکن است راه­حل­های مختلف برای تصمیم­گیرندگان مختلف مناسب باشند، حالاتی که در راه­حل­های بیشتری پایداراند، معمولاً ترجیح داده می­شوند.

این مدل در زمینه­های مختلف مانند ارتباط و اتصال شهرهای مختلف با استفاده از کابل­های تلویزیون، تلفن، پایانه­های کامپیوتری، جریان ترافیک در خیابان­های اصلی شهر، جریان نفت، گاز، آب و یا سیالات دیگر از طریق خطوط لوله و جریان الکتریسیته در یک شبکه­ی انتقالی به طور گسترده­ایی بکار برده می­شود [6].

 

مزایای این مدل عبارتند از:

1. ارتباط میان عامل­های موجود در محیط، حتی اگر پیچیده هم باشد، به سادگی قابل توصیف است.
2. این مدل خود بر تئوری گرافیکی مبتنی بوده و نیز دارای اساس ریاضی است، بنابراین تئوری­هایی که در این مدل بکار برده می­شود نظیر درخت پوشای مینیمال و یا ماکسیمال و … می­توانند به وسیله­ی روش­های ریاضی اثبات گردند.

بهرحال این مدل معایبی نیز دارد که عبارتند از:

1. شرح داده­ی غیرعینی، ذهنی و کمی با استفاده از این مدل، کار دشواری است.
2. مدل گراف بیش از آنکه یک روش تصمیم باشد، یک روش گرافیکی برای نمایش یک مسئله­ی تصمیم­گیری است و نتایج تحلیل داده را به تصمیم­گیرنده نشان می­دهد، بنابراین در نهایت تصمیم­گیرنده به یک روش برای اخذ تصمیم نیازمند است [6].

[1] Equilibrium